Geoffrey Hinton, người đang được báo giới mệnh danh là Cha đỡ đầu của Trí tuệ nhân tạo, vừa đoạt giải Nobel Vật lý 2024 vì những cống hiến của mình trong ngành học máy. Theo tuyên bố của Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển, những cống hiến của nhà khoa học máy tính và tâm lý học nhận thức đóng vai trò tối quan trọng trong ngành AI, và “những khám phá và phát minh mang tính nền tảng đã cấp thêm khả năng cho học máy và mạng trí tuệ nhân tạo”.
Tuy nhiên, trong buổi họp báo diễn ra không lâu sau khi ông Hinton nhận giải Nobel, ông có một phát biểu khiến người nghe suy nghĩ. Cụ thể, ông tán dương một trong những cựu sinh viên của mình, anh Ilya Sutskever vì đã đuổi việc Sam Altman.
Nội dung phát biểu của ông Geoffrey Hinton như sau:
Ông Geoffrey Hinton ca ngợi Ilya Sutskever, đồng thời chỉ trích Sam Altman – Video: Tsarnick.
Năm 2013, Sutskever lấy bằng Tiến sĩ chuyên ngành khoa học máy tính tại Đại học Toronto, và chính ông Hinton là người giám sát quá trình này. Theo lời nhận xét của Hinton, được đưa ra trong một bài phỏng vấn với Nikkei Asia diễn ra hồi tháng Ba, thì Sutskever là một nhân tài đã sớm nhận ra được cả tiềm năng và hiểm họa tới từ trí tuệ nhân tạo.
“Năm 2012, dường như những trí tuệ số này vẫn chưa giỏi bằng con người. Chúng có thể tới được tầm nhận biết vật thể và hình ảnh, lúc đương thời chúng ta không nghĩ rằng chúng có thể giải quyết được vấn đề ngôn ngữ, và hiểu những thứ phức tạp”, ông Hinton trả lời phỏng vấn. “Ilya đã thay đổi suy nghĩ của mình trước khi tôi làm được điều đó. Hóa ra, cậu ấy đã đúng”.
Khi còn công tác tại OpenAI, nhà đồng sáng lập Ilya Sutskever đảm nhiệm chức vụ Trưởng ban khoa học, và đóng vai trò tối quan trọng trong quá trình phát triển ChatGPT. Vào ngày 17/11 năm ngoái, hội đồng quản trị OpenAI bất ngờ tuyên bố sa thải nhà đồng sáng lập và CEO, Sam Altman. Lý do được đưa ra lúc ấy là Sam Altman “không duy trì được sự thẳng thắn trong giao tiếp với hội đồng”.
Sau đó ít lâu, anh Sutskever tỏ ra hối tiếc vì quyết định của mình, và Altman nhanh chóng quay lại cầm quyền tại OpenAI. Tháng 5/2024, Sutskever rời OpenAI, dự định mở một công ty trí tuệ nhân tạo khác có tên Safe Superintelligence.
Bình luận của ông Hinton lập tức khiến người ta nhớ lại vụ việc xảy ra trước đây. Cho tới giờ, lý do chính xác của việc sa thải Sam Altman vẫn còn là bí ẩn. Tuy nhiên, dựa trên những diễn biến gần đây, người ngoài cuộc có thể đoán ra phần nào câu chuyện đằng sau bức rèm màu tối.
Hôm 26/9 vừa qua, Reuters đưa tin rằng OpenAI đang tái cấu trúc công ty, nhằm hướng tới thành lập công ty vì lợi nhuận với quyền lực tập trung trong tay CEO Sam Altman. Một ngày trước thông tin này, Giám đốc công nghệ của công ty, ông Mira Murati tuyên bố từ chức, Giám đốc nghiên cứu Bob McGrew và Phó chủ tịch phụ trách nghiên cứu Barret Zoph cũng nghỉ việc.
Có thể thấy, OpenAI đã không còn giữ tôn chỉ của ngày mới thành lập, là một công ty phi lợi nhuận và mã nguồn mở hoạt động trong lĩnh vực AI; công ty được hứa hẹn là sẽ không bị chi phối bởi đồng tiền, nhắm tới việc phát triển công nghệ trí tuệ nhân tạo an toàn và cho mọi người. Ilya Sutskever và Sam Altman dường như đã bất đồng về nhiều điểm trong tôn chỉ này, thế nên mới xảy ra sự xáo trộn quyền lực lớn tại OpenAI cuối năm vừa rồi.
Chính Elon Musk, một trong những cá nhân đã đầu tư vào OpenAI từ ngày đầu nhưng đã cắt đứt quan hệ với công ty không lâu, cũng nhiều lần chỉ trích OpenAI cũng như Sam Altman. Ông cũng cho rằng công ty trí tuệ nhân tạo này không còn giữ trọng tâm phát triển của thời kỳ đầu, là đảm bảo an toàn trong phát triển AI.
Bản thân nhà khoa học, nhà nghiên cứu Geoffrey Hinton cũng đã nhiều lần cảnh báo về mối nguy hiểm tới từ AI. Trong buổi phỏng vấn trên truyền hình, phát sóng vào tháng 10/2023, ông Hinton nhận định rằng có khả năng AI sẽ thao túng được con người.
“Và chúng sẽ rất giỏi việc thuyết phục người khác, bởi lẽ chúng đã học được từ tất cả những cuốn tiểu thuyết chúng ta từng viết – tất cả những tác phẩm của Machiavelli [Niccolò Machiavelli, triết gia, nhà ngoại giao nổi tiếng với những chính sách hữu hiệu nhưng cực đoan], tất cả những âm mưu chính trị, chúng sẽ thấu hiểu hết từng ấy thứ. Và chúng sẽ biết cách làm những điều đó”, ông Hinton nói.